Bát Tràng, cái nôi của nghề truyền thống lâu đời và thịnh vượng bậc nhất tại Việt Nam. Để làm nên một thương hiệu truyền đời và thành công như vậy phải kể tới tài năng và đặc biệt là sự “thức thời” của những người thợ thủ công kiêm các doanh nhân tại mảnh đất này.
Chim cú mẹ và chim cú con là một trong những sản phẩm được ra đời cách đây gần chục năm theo trào lưu ưa chuộng trình bày và sử dụng hình ảnh chim cú cho đồ trang trí, đồ dùng, phụ kiện, trang sức của giới trẻ Việt Nam
Dường như không một trào lưu nào của giới trẻ hay của người tiêu dùng mà “thoát” khỏi “tầm ngắm” của các nhà kinh doanh Bát Tràng và họ đã chau chuốt để tạo nên những sản phẩm làm ưng lòng mọi “thượng đế” kể cả những ai khó tính nhất. Đơn cử là những bức tượng chim cú Bát Tràng, một mặt hàng khá là “độc” được bày bán rất nhiều tại chợ gốm sứ làng cổ Bát Tràng.
Rất nhiều kiểu dáng, mẫu mã tượng chim cú Bát Tràng được bày bán tại chợ gốm sứ làng cổ Bát Tràng hoặc được quảng bá bán trên mạng internet
Tượng cú gốm sứ Bát Tràng được ra đời vào khoảng những năm đầu của thế kỉ 21, vào chừng năm 2012 khi trào lưu dùng trang sức, tượng và các phụ kiện, đồ dùng có hình chim cú được phổ biến và là “mốt” của giới trẻ. Thậm chí, vào thời điểm đó, rất đông các bạn trẻ đầu tư để mua chim cú về làm thú cưng nuôi trong nhà, có bạn còn nuôi ý định “huấn luyện” những chú chim cú này trở thành thợ săn… chuột. Điều này thay đổi hẳn 360 độ trước đó về quan niệm xấu với chim cú tại Việt Nam.
Nữ thần Athena của Hy Lạp gắn với hình ảnh chim cú và qua những thông tin được chia sẻ trên mạng internet trào lưu sử dụng và trưng bày hình ảnh chim cú càng được giới trẻ yêu thích hơn
Có một vài ý kiến cho rằng, tượng cú Bát Tràng xuất hiện tại làng gốm và trở thành một mặt hàng kinh doanh bán chạy ở đây là nhờ vào các đơn đặt hàng từ các thương gia nước ngoài. Việc ra đời chính xác từ ngày nào, có tài liệu lưu lại hay không thì tới nay tại Bát Tràng chưa từng có một bảo tàng hay có đơn vị, cá nhân nào thực hiện việc này, trừ khi ai đó đăng ký độc quyền thương hiệu…
Cùng với trào lưu sử dụng phụ kiện, trang sức, mặt vòng cổ là hình tượng chim cú của giới trẻ như trên thì tượng gốm sứ chim cú Bát Tràng cũng ra đời
Xong, trong bài viết hôm nay chúng tôi chỉ muốn đưa ra ý kiến về việc vì sao tượng cú lại được yêu thích đến vậy là nó có liên quan gần xa gì với các nghệ nhân và làng nghề truyền thống Bát Tràng hay không? Chắc chắn chưa có ai quan tâm tới vấn đề này.
Nữ thần Athena, chủ về trí tuệ, sự khôn ngoan và chiến tranh chính nghĩa của Hy Lạp luôn gắn với hình ảnh chim cú đã được giới trẻ Việt Nam yêu thích và nhắc tới trong mỗi hình tượng chim cú. Vị nữ thần này còn là người bảo trợ, truyền dạy cho những người dân Hy Lạp những kiến thức về khoa học, kỹ thuật, trí tuệ và sự khéo léo trong công việc thủ công mỹ nghệ
Nếu nhắc tới một vị thần nào đó, mà lại là nữ thần ở tận nước bạn xa xôi, không có quan hệ gắn bó nào với chiều dài lịch sử Việt Nam kể cả trong các cuộc chiến tranh, xâm lăng thì nghe có vẻ “chẳng liên quan” như cách thời nay người ta hay nói. Nhưng rất nhiều trào lưu trong đó có trào lưu yêu thích chim cú của giới trẻ Việt Nam thường chịu ảnh hưởng mạnh từ các trào lưu từ nước ngoài trong cuộc hòa nhập các nền văn hóa và sở thích du lịch của giới trẻ. “Con đường” để trào lưu sử dụng hình ảnh chim cú trong các phụ kiện, trang sức, đồ dùng từ nước ngoài sang Việt Nam là qua cách buôn bán nhỏ lẻ theo kiểu “sách tay” của các bạn trẻ từ nước ngoài về.
Hình ảnh của nữ thần xinh đẹp Athena còn được giới trẻ đưa vào cả game gắn liền với hình ảnh chú chim cú thông thái. Theo truyền thuyết, vị nữ thần này rất thích đôi mắt với ánh nhìn xuyên thấu màn đêm của loài chim cú. Bà đã sử dụng hình ảnh chú chim cú như một thông điệp đưa tin tốt lành cho sự chiến thắng và vinh danh
Với tốc độ lan truyền và ưu tìm tòi, học hỏi của không ít các bạn trẻ có tri thức, các thông tin liên quan tới các trào lưu được dịch và truyền tải rộng rãi qua các kênh trên mạng internet và nó giúp cho việc thúc đẩy các trào lưu được phổ biến, thêm lượng người quan tâm, yêu thích. Câu chuyện về loài chim cú và trào lưu yêu thích các hình ảnh từ loài chim này gắn liền với vị nữ thần xinh đẹp, chủ về Trí Tuệ, Sự Khôn Ngoan và Chiến Tranh Chính Nghĩa, con gái của Vua các Vị thần- Thần Zeus tên là Athena cũng được đông đảo các bạn trẻ quan tâm, thích thú, sưu tầm và phổ biến.
.jpg)
Giới trẻ rất yêu thích những mặt dây đeo cổ mang biểu tượng chim cú
Một trong số những công lao lớn của nữ thần Athena dành cho dân chúng Hy Lạp thời xưa và cho những ai cầu khẩn tới danh của bà chính là việc bà truyền dạy cho họ những kiến thức khoa học, kỹ thuật, trí tuệ và sự khéo léo trong các công việc thủ công.
Những người thợ thủ công Bát Tràng nhân đó cũng thiết kế rất nhiều mẫu mã chim cú và bạn dễ dàng tìm mua trên mạng internet
Chính vì hình ảnh chim cú gắn với hình ảnh của nữ thần Athena nên tượng chim cú càng có giá trị lớn lao và mang thêm ý nghĩa tâm linh huyền bí tích cực. Nên người ta mang hình ảnh chim cú bên mình như để tăng thêm vẻ đẹp, sự duyên dáng, khôn ngoan và trí tuệ đồng thời hình ảnh này còn cho người ta sự may mắn và thành công.
Có rất nhiều biểu tượng chim cú trong các sản phẩm gốm sứ Bát Tràng, chỉ có những mặt dây chuyền thế này là chưa xuất hiện trong các sản phẩm gốm sứ
Triệu Nhật Khải